Khám phá Bảo tàng Thế giới cà phê
Bảo tàng Thế giới cà phê nằm trên đường Nguyễn Đình Chiểu, phường Tân Lợi, TP. Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk. Công trình được khánh thành cuối năm 2018, do một tập đoàn trong nước đầu tư xây dựng. Kiến trúc công trình gồm 5 khối nhà uốn cong đầy ngẫu hứng kết nối với nhau, lấy cảm hứng từ hình ảnh ngôi nhà dài của người Ê Đê và mái nhà rông Tây Nguyên. Quần thể công trình nằm trong một khuôn viên rộng rãi nhiều cây xanh. Đây là bảo tàng chuyên đề về cà phê đầu tiên ở Việt Nam, trưng bày và giới thiệu về lịch sử ngành cà phê cũng như văn hóa cà phê trên thế giới. Được định hình là một bảo tàng sống, Bảo tàng Thế giới cà phê đem đến cho khách tham quan nhiều trải nghiệm thú vị trong nhiều không gian như: không gian trưng bày, không gian triển lãm, không gian thư viện, không gian hội thảo, nơi thưởng lãm cà phê… Tất cả các không gian tạo thành nhiều lớp lang, kết nối uyển chuyển với nhau trong một tinh thần “Sống - mở - tương tác” trong một không gian lớn là công viên cà phê. Bức tường ở sảnh trưng bày những bức ảnh liên quan tới quá trình xây dựng công trình và các hoạt động ở công trình. Là một bảo tàng sống nên từ khi khánh thành, nơi đây đã tổ chức rất nhiều sự kiện như: Các triển lãm chuyên đề “Cà phê & sự quay về nguồn cội” (tháng 3/2020), “Cà phê & sự khai sáng nhân văn” (tháng 6/2020), “Cà phê & sự giao thoa Đông Tây” (tháng 9/2020), “Cà phê - năng lượng của nền kinh tế tri thức” (tháng 11/2020). Các sự kiện văn hóa như hội thi ủ rượu cần Ê Đê, giao lưu văn hóa thổ cẩm Ê Đê và Batik Indonesia, nghệ thuật xếp giấy Origami, ngày hội thả diều - thả ước mơ… Ánh sáng tự nhiên được khai thác từ đỉnh mái và cửa sổ đầu hồi. Những khe sáng dẫn dắt như những nét vẽ hình dáng mặt bằng. Không gian triển lãm mang tính mở cho các hoạt động về "Thân – tâm – trí" với giá trị cốt lõi là tinh thần cà phê, mở mang tư tưởng, tri thức và tầm nhìn. Chất liệu chủ đạo tạo nên các không gian kiến trúc là bê tông trần và gỗ; mang vẻ đẹp hoang dã và mộc mạc, đậm chất Tây Nguyên. Cùng với các không gian trưng bày liên quan đến cà phê, hình ảnh văn hóa Tây Nguyên cũng được tái hiện trong bảo tàng. Các hiện vật được trưng bày với mật độ vừa phải và hợp lý về vị trí, tạo cảm giác thoải mái cho người xem. Tại không gian trưng bày lịch sử và văn hóa cà phê, khách tham quan được hiểu thêm về lịch sử và văn hóa của cà phê và ngành cà phê, từ việc trồng trọt và chăm sóc, thu hái, bảo quản cà phê tới việc chế biến, pha chế và thưởng thức cà phê. Trong 10.000 hiện vật bảo tàng đang lưu giữ và trưng bày, có nhiều hiện vật có niên đại cổ xưa, từ thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX; đặc biệt là những máy nông cụ dùng trong công đoạn chế biến cà phê như máy phân loại cà phê, xay cà phê, rang cà phê… từ thời chưa có điện, vận hành hoàn toàn cơ học. Những nông cụ trong phần trưng bày “Thu hái cà phê”. Điểm chung ở những vùng cà phê có tên tuổi về chất lượng và giá trị cao trên thế giới đều trồng cà phê theo cách truyền thống, thu hái hoàn toàn thủ công không dùng máy móc. Việc hái bằng tay chọn lọc tuy tốn nhiều nhân công nhưng cho chất lượng cà phê tuyệt vời. Bộ sưu tập các dụng cụ sản xuất, lưu trữ cà phê trong bảo tàng vô cùng phong phú với nhiều loại máy móc … xuất xứ từ nhiều nước trên thế giới. Ảnh: Lò rang cà phê – Chất liệu: Kim loại - Xuất xứ: Ethiopia. Rất nhiều các loại máy móc phục vụ trong ngành sản xuất cà phê với kiểu dáng, nguyên lý hoạt động khác nhau. Ảnh: Máy phân loại cà phê. Xuất xứ: Đức; năm sản xuất: 1930. Máy xay cà phê. Xuất xứ: Đức; năm sản xuất: 1900. Không chỉ là một cỗ máy thuần túy, thiết bị này được chế tác khá duyên dáng ở hình thức và những chi tiết trang trí. Bộ sưu tập các loại bình, ấm, dụng cụ pha chế và đựng cà phê cũng vô cùng phong phú và thú vị, với nhiều chất liệu như kim loại, gốm, sứ, thủy tinh. Nhiều dụng cụ được chế tác tinh xảo như những tác phẩm nghệ thuật và mang đậm dấu ấn văn hóa bản địa. Bình đựng cà phê. Xuất xứ: Brasil. Hình vẽ trên bình rất tỉ mỉ và tinh tế. Một góc bếp chế biến cà phê theo cách thủ công của người Tây Nguyên. Cây cà phê được các nhà truyền giáo Pháp đưa vào Việt Nam từ giữa thế kỷ 19 và được trồng thử nghiệm ở một số vùng Bắc Bộ, Trung Bộ; sau đó người Pháp đã phát hiện ra Tây Nguyên là vùng đất có thổ nhưỡng và khí hậu thích hợp nhất để trồng cà phê. Từ đầu thế kỷ 20 cho tới nay, cây cà phê là một sản phẩm nông nghiệp tiêu biểu của Tây Nguyên. Toàn cảnh công trình Bảo tàng Thế giới cà phê. Theo VOV.VN
