Đền Tiên La

Đền Tiên La Thôn Tiên La, Xã Đoan Hùng, Huyện Hưng Hà, Thái Bình

Từ TP. Thái Bình, theo tỉnh lộ 223 khoảng hơn 30km về phía tây bắc sẽ tới thị trấn Hưng Hà. Từ đây rẽ phải đi 1km là đến đê sông Tiên Hương, rẽ trái đi dọc theo đê khoảng 3km nữa là đến đền Tiên La.

Đền Tiên La được xây tại gò Kim Quy (nằm giữa thôn Tiên La) theo đúng nguyên mẫu kiến trúc cổ “Tiền nhất, Hậu đinh”, từ cột, kèo đến đao mái uốn cong với kiểu dáng Lưỡng Long Chầu Nguyệt, trên diện tích gần 6.000m². Mặt trước đền hướng ra sông Tiên Hưng, gần ngã ba đổ ra sông Luộc. Bao quanh đền là những rặng nhãn sum suê, xanh tốt.

Đền gồm các công trình chính như: tam quan ngoại, tam quan nội, Tiền tế, Trung tế và Hậu cung. Qua tam quan ngoại, sân đền là đến tam quan nội, hai bên có Lầu cậu, Lầu cô. Đi tiếp sẽ đến nhà Tiền tế (5 gian), được kiến trúc bằng gỗ tứ thiết, nội thất được chạm trổ công phu các họa tiết như: “Long - Lân - Quy – Phượng” đan xen với “Thông - Trúc - Cúc – Mai”. Tại đây còn có những bức đại tự có nội dung ca ngợi triều Trưng Vương và đức hạnh, tài sắc của nữ tướng Bát Nạn. Kế tiếp là nhà Trung tế được xây dựng theo kiểu nhà phương đình, kiến trúc “chồng diêm cổ các”. Điều đặc biệt là toàn bộ vật liệu xây dựng nhà đều bằng đá như hệ thống cột đá, xà đá, kèo đá… Hệ thống cột, kèo được chạm khắc rất tinh xảo, trong đó 4 cột cái chạm tứ linh, 12 cột quân chạm long vân, tám xà chạm “Thông - Trúc - Cúc - Mai” đan xen “Long - Lân - Quy - Phượng”, sườn cột và tám kèo đá chạm điểm băng hoa dây và chữ triện. Đi sâu vào bên trong sẽ đến Hậu cung được kiến trúc bằng gỗ tứ thiết, gồm 3 gian, trong đó, gian giữa đặt một ban thờ, trên có ngai và tượng thờ Bát Nạn tướng quân Vũ Thị Thục, xung quanh thờ các tướng sỹ của Bà; gian bên trái thờ thân phụ, gian bên phải thờ thân mẫu của Bà. Trên nóc Hậu cung treo bức đại tự đề bốn chữ: “Vạn Cổ Anh Linh”. Tương truyền, đây còn là nơi đặt mộ của Bát Nạn tướng quân.

Cùng với kiến trúc đặc sắc, đền còn lưu giữ nhiều đồ tế khí, đồ thờ có niên đại từ thời Trần, Lê, các sắc phong thần như: Ý Đức Đoan Trang Thục công chúa (đời Vua Lê Thánh Tông), Dực Bảo Trung Hưng linh phù chi thần (đời vua Minh Mạng ), Dực Bảo Trung Hưng linh phù Thượng đẳng thần (đời vua Khải Định).

Hàng năm, Ban Quản lý đền Tiên La thường tổ chức nhiều ngày lễ lớn (theo lịch âm) phục vụ nhu cầu văn hóa tín ngưỡng của người dân và du khách như: 1 - 4 tháng Giêng tổ chức lễ Thượng nguyên, 10 tháng 3 tổ chức lễ cáo yết khai hội, rước nước; 1 - 17 tháng 3 tổ chức lễ hội đền Tiên La (chính hội ngày 17, trùng ngày mất của Bát Nạn tướng quân, ngày 17 tháng 3 năm Quý Mão); 15 tháng 8 tổ chức đại lễ sinh nhật; 10 tháng 11 tổ chức lễ kỷ niệm ngày Bát Nạn tướng quân dấy binh khởi nghĩa. Trong đó, lễ hội đền Tiên La được tổ chức theo quy mô lớn, bao gồm các nghi thức, hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao hấp dẫn như: rước kiệu, rước nước, đánh đáo, thổi sáo trúc, chọi gà, đấu vật, múa rồng, múa sư tử, biểu diễn chèo.

Đền Tiên La được Nhà nước công nhận di tích lịch sử văn hoá cấp quốc gia ngày 12/11/1986.

Đền Tiên La

Bài viết liên quan