Chợ phiên Du Già
Nếu như Lào Cai có chợ Bắc Hà, Cán Cấu..., thì Hà Giang có chợ Mèo Vạc, Du Già... Nằm ở huyện Yên Minh, chợ Du Già họp phiên thường lệ vào cuối tuần, và phiên "chợ tình" vào giữa tháng ba âm lịch, 4-5 năm gần đây, đã trở thành là điểm đến hấp dẫn du khách thập phương. Cũng như các phiên chợ khác, chợ phiên Du Già là nơi để bà con dân bản sinh hoạt văn hóa, giao lưu, mua sắm. Chợ bán đủ mọi mặt hàng, từ nhu yếu phẩm, trang phục, vật dụng... tới gia súc, gia cầm. Nếu đến đúng dịp, du khách sẽ được tham dự một phiên chợ đặc biệt, gọi là chợ "tình", hay chợ "phong lưu". Những người cao tuổi kể rằng, không biết chợ "phong lưu" có tự bao giờ, chỉ biết là khi lớn lên đã được nghe ông bà truyền lại, cứ đến ngày 15/3 âm lịch hàng năm là người H'Mông Đen từ khắp nơi lại về đây "chơi chợ", giao lưu tìm bạn bè, tìm anh em. Cũng vì thế mà khác với "chợ tình" Sapa, là nơi trai gái giao lưu tìm hiểu, kết thành đôi lứa, chợ "tình" Du Già còn là chợ tình bạn bè, tình anh em. Củng cố cho điều này, một trong 2 truyền thuyết lưu truyền phổ biến nhất về nguồn gốc chợ "tình" Du Già cho rằng, xưa có hai anh em H'Mông bị lạc nhau, khi tìm thấy nhau thì người em đã thành người Tày, theo lệ làng, không thể trở về sống với nhau được. Hai anh em nhớ nhau, nên đã hẹn nhau cứ đến ngày 15/3 âm lịch đến hang đá nhìn xuống bản Du Già hàn huyên, thăm hỏi. Sau này, hai anh em già yếu qua đời. Người anh biến thành quạ đen viền cổ trắng, người em biến thành tu hú, hót gọi nhau vào giữa tháng 3. Vậy nên cứ đến tháng 3, khi hoa xuân đua nở, việc ruộng nương đã xong, nghe tiếng chim hót là bà con tấp nập trảy hội chợ "tình". Dù ở xa đến đâu, bà con các dân tộc nơi đây cũng đều dành thời gian, diện những bộ cánh đẹp nhất, mới nhất đi chơi chợ. Trước đây, từ Đồng Văn, Mèo Vạc, bà con đi 3 ngày đường mới đến được chợ Du Già. Giờ có xe máy, có đường nên việc đi lại bớt khó khăn. Đàn ông đến chợ để giao lưu với bạn bè. Các bà, các mẹ mua sắm, còn các cô gái, chàng trai đang tuổi dập dìu coi chợ là nơi để giao lưu, kết bạn, tìm kiếm đối tác hẹn hò đôi lứa. Chợ "tình" và chợ phiên cuối tuần Du Già đã trở thành điểm hẹn du lịch hấp dẫn của huyện Yên Minh. Bên cạnh các mặt hàng truyền thống đã xuất hiện thêm những địa chỉ dịch vụ du lịch như nhà hàng, quán cà phê, điểm cung cấp thông tin du lịch… Những nét hiện đại càng khiến cho phiên chợ có thêm sức hấp dẫn, bởi những người làm du lịch ở đây đã biết tận dụng vẻ đẹp của không gian văn hóa truyền thống, xây dựng những địa chỉ cung cấp dịch vụ lưu trú, ăn nghỉ hài hòa với không gian chung, phù hợp văn hóa cộng đồng. Đường đi chơi chợ Du Già từ Hà Nội: Từ Hà Nội đi thành phố Hà Giang. Tới cột mốc số 0 Hà Giang rẽ vào quốc lộ 34. Đi theo quốc lộ 34, qua cửa hàng xăng dầu Minh Ngọc, Bắc Mê, rẽ vào tỉnh lộ 176. Đi tiếp khoảng 45km là tới xã Du Già. Thời gian đi chơi chợ Du Già: Ngoài chợ "phong lưu" họp duy nhất một lần vào ngày 15/3 âm lịch, chợ phiên Du Già họp vào các ngày cuối tuần, đông nhất là sáng thứ 6. Đi vào mùa xuân sẽ được ngắm những hoa đào, hoa mận nở rộ khoe sắc khắp các bản làng. Vào mùa thu, các thửa ruộng bậc thang lúa chín ngả màu vàng óng. Sau mùa lúa chín là mùa tam giác mạch nở rộ. Bạn có thể đến với Du Già mùa nào cũng được./. Nghỉ ở Du Già: Hiện nay du lịch đã bắt đầu phát triển ở Du Già với nhiều homestay đã được mở ra chào đón khách du lịch. Vậy nên bạn không lo nếu đến Du Già không có chỗ nghỉ. Gợi ý hành trình: Nếu muốn thưởng ngoạn Du Già và tận dụng cơ hội đi một vòng qua các điểm ở Hà Giang, bạn hãy thuê xe máy tại TP.Hà Giang và đi một vòng qua Quản Bạ - Yên Minh - Lũng Cú - Đồng Văn - Mã Pí Lèng - Mậu Duệ rồi đến Du Già vào ngày thứ 7 để đi chợ phiên, sau đó quay về Quản Bạ để kết thúc 1 vòng trên cao nguyên đá. Bài Lương Anh/Vietnam Journey Ảnh Nguyễn Thanh Hải